COPD

COPD is de afkorting van Chronic Obstructive Pulmonairy Disease (nieuwe naam voor chronische bronchitus en longemfyseem). COPD is de verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Het is een longziekte waarbij de ademhaling chronisch bemoeilijkt is.

Klachten Bij COPD zijn de luchtwegen vernauwd door ontsteking, en kunnen ook de longen beschadigd zijn, meestal ten gevolge van roken. Twee procent van alle mensen in Nederland heeft COPD, waarbij de ziekte vooral voorkomt bij ouderen. Klachten Bij COPD zijn de luchtwegen vernauwd door ontsteking, en kunnen ook de longen beschadigd zijn, meestal ten gevolge van roken. Twee procent van alle mensen in Nederland heeft COPD, waarbij de ziekte vooral voorkomt bij ouderen.

COPD veroorzaakt toenemende beperking van de luchtstroom en daarmee moeite met ademen. Hierdoor ontstaan klachten als kortademigheid, hoesten, piepende ademhaling en productie van slijm uit de luchtwegen. Hoewel het nodige kan worden gedaan, kunt u niet genezen van deze ziekte.

Diagnose Om de diagnose COPD te kunnen stellen, wil de longarts een aantal dingen van u weten, zoals: Diagnose Om de diagnose COPD te kunnen stellen, wil de longarts een aantal dingen van u weten, zoals:

het soort klachten (hoesten, kortademigheid, piepen);
eventueel rookgedrag;
het verloop en de ernst van de klachten;
de omstandigheden en andere prikkels waarvan iemand benauwd wordt, zoals tabaksrook, kou of mist;
de situatie in huis (huisdieren, rokers); eventuele allergische klachten, zoals eczeem of hooikoorts;
het vóórkomen van astma of allergie in de familie;
de beperkingen die de klachten dagelijks met zich meebrengen.

Onderzoeken Indien u opgenomen wordt, vinden de volgende onderzoeken/metingen in het Maasstad Ziekenhuis plaats: Onderzoeken Indien u opgenomen wordt, vinden de volgende onderzoeken/metingen in het Maasstad Ziekenhuis plaats:

Gradaties Er bestaan verschillende gradaties van COPD. Gradaties Er bestaan verschillende gradaties van COPD.

De mate van ernst van COPD wordt tegenwoordig vastgelegd met behulp van de zogenaamde GOLD-criteria. De indeling wordt gemaakt aan de hand van de uitslag van de spirometrie (blaastest), vergeleken met de gemiddelde waarden van gezonde personen van dezelfde leeftijd.Ongeveer 80% van de mensen met COPD valt in de categorieën licht of matig COPD. De rest heeft ernstig of zeer ernstig COPD.

De GOLD-indeling ziet er als volgt uit:

Mate van COPD	Ademvolume
Licht	Het ademvolume is 80% tot 100% van het verwachte ademvolume.
Matig	Het ademvolume is 50 tot 80% van het verwachte ademvolume.
Ernstig	Het ademvolume is 30 tot 50% van het verwachte ademvolume.
Zeer ernstig	Het ademvolume is 30% of minder van het verwachte ademvolume.

Voor meer uitleg over de onderzoeken verwijzen wij u graag naar de folder 'De behandeling van COPD'. Heeft u na uw opname zuurstof thuis nodig? Bekijk dan de folder 'Zuurstof in de thuissituatie'.

Behandelingen Indien er bij u de diagnose COPD is gesteld, bestaan er een aantal behandelingen: Behandelingen Indien er bij u de diagnose COPD is gesteld, bestaan er een aantal behandelingen:

Een ontstekingsremmend medicijn via een infuus in een ader van de arm of in een tabletvorm; gestart wordt met een hoge dosis, die later wordt afgebouwd;
Luchtwegverwijders via een vernevelaar;
Een antibioticum als er sprake is van hoge koorts of een bacterie in het opgehoeste slijm;
Extra zuurstof via een slangetje in de neus, indien nodig;
Ondersteuning van ademhaling (bij ernstige vorm van longfalen) met een Bi-PAP- apparaat (u krijgt over uw neus en mond een masker, dat via een slang in verbinding staat met een beademingsapparaat).

Indien u opgenomen wordt, komen tijdens de dagelijkse visite de longarts en verpleegkundige bij u langs om kijken hoe het met u gaat en om de resultaten van de onderzoeken te bespreken. Op grond hiervan wordt waar nodig de behandeling aangepast.

Ook kan de conditie van de longen op een leuke manier verbeterd worden door deel te nemen aan onze mondharmonicatherapie.

Nazorg Een goed gewicht bij COPD is belangrijk. Zowel onder- als overgewicht zijn niet gewenst. COPD kan leiden tot (ongewenst) gewichtsverlies. Nazorg Een goed gewicht bij COPD is belangrijk. Zowel onder- als overgewicht zijn niet gewenst. COPD kan leiden tot (ongewenst) gewichtsverlies.

De ademhaling kost meer energie waardoor extra calorieën nodig zijn om het gewicht op peil te houden. Het is van belang dat uw (ademhalings)spieren in goede conditie blijven. Hiervoor moet uw voeding dan ook voldoende eiwitten, vitamines en mineralen bevatten. Wanneer uw lichaamsgewicht te laag is, kan de diëtiste worden ingeschakeld. De diëtiste geeft u informatie over de gewenste voedselinname. Soms is bijvoeding in de vorm van drink - of sondevoeding nodig.

De dag van uw opname of zo snel mogelijk erna krijgt u bezoek van de fysiotherapeut. De fysiotherapeut beoordeelt uw ademhaling en geeft u zo nodig adviezen om deze te verbeteren. Ook helpt de fysiotherapeut u bij het aanleren van goede technieken voor het ophoesten van (taai) slijm. Daarnaast geeft de fysiotherapeut adviezen met betrekking tot het bewegen. In beweging blijven is belangrijk voor een goed herstel.

Longrevalidatie De mogelijkheid bestaat om patiënten die in een slechte algemene conditie verkeren of weinig weerstand hebben mee te laten doen aan ons poliklinisch longrevalidatieprogramma. Longrevalidatie De mogelijkheid bestaat om patiënten die in een slechte algemene conditie verkeren of weinig weerstand hebben mee te laten doen aan ons poliklinisch longrevalidatieprogramma.

Logopedie bij COPD De logopedist geeft bij de longrevalidatie adviezen en ondersteuning bij ademhaling in rust, ademhaling tijdens het spreken, stemgebruik en het slikken. Logopedie bij COPD De logopedist geeft bij de longrevalidatie adviezen en ondersteuning bij ademhaling in rust, ademhaling tijdens het spreken, stemgebruik en het slikken.

Onderzoek

Bij de longarts worden verschillende onderzoeken gedaan. Bij de logopedist wordt regelmatig een slikonderzoek gedaan om de adem- en slikbeweging te beoordelen. Dit kan stille aspiratie (verslikken) voorkomen.

Behandeling

De behandeling is onder andere gericht op het verbeteren van de ademhaling in rust, ademhaling tijdens inspanning, stemgebruik en het slikken.

Bij de ademhaling in rust, ademhaling tijdens inspanning en stemgebruik wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van het inzetten van het middenrif om middenrifademhaling te creëren. De lichaamshouding is hierbij van belang.

De logopedist richt zich ook op de ademhaling tijdens het spreken, ook wel de adem-stemkoppeling. Longproblemen gaan nogal eens samen met stemklachten. Bij benauwdheid kunnen de stembanden samengeknepen worden om de druk in de longen op te bouwen. Er ontstaat dan een gierend geluid in de keel. Bij het dichtknijpen van de stembanden wordt de ingang van de luchtpijp nauwer. Zo kost het inademen meer moeite en energie. Als de stembanden vaak of langdurig samengeknepen worden, wordt de stem hees of verdwijnt. Er kan keelpijn ontstaan of het gevoel dat er een brok in de keel zit die niet weggeslikt en weggehoest kan worden. Er wordt tijdens de behandelingen gewerkt aan het creëren van ontspanning in de keel, het aanleren van de juiste adem-stemkoppeling en er wordt gewerkt aan een middenrifademhaling.

Slikproblemen kunnen ook voorkomen, doordat de spieren minder goed werken, het strottenhoofd minder beweeglijk is, het gevoel in de keel minder is of dat het adempatroon verkeerd is. Door het aanleren van een juist adem- en slikpatroon kan aspiratie (verslikken) worden voorkomen.

Zorgpad Maasstad Ziekenhuis heeft in samenwerking met Laurens Antonius IJsselmonde een COPD zorgpad ontwikkeld. Zorgpad Maasstad Ziekenhuis heeft in samenwerking met Laurens Antonius IJsselmonde een COPD zorgpad ontwikkeld.

Het zorgpad is speciaal ontwikkeld voor patiënten die na een opname ten gevolge van hun COPD niet direct na ontslag uit het ziekenhuis terug naar de thuissituatie kunnen. Deze patiënten kunnen na hun ziekenhuisopname een tijdelijke periode herstellen bij Laurens Antonius IJsselmonde.

Het revalidatietraject is erop gericht u de juiste zorg en begeleiding te bieden die nodig is voor uw herstel. De duur van uw verblijf is maximaal acht weken. De zorg is veelal gericht op conditieverbetering, zodat u weer in uw thuissituatie kunt functioneren. Uw behandeling in Laurens wordt afgestemd met uw longarts/ longverpleegkundige.

Voor meer informatie over dit behandeltraject kunt u contact opnemen met de longverpleegkundige via (010) 291 27 17 of (010) 291 37 48.

Wilt u meer weten?

Longgeneeskunde Alle aandoeningen & ziektebeelden van A tot Z

COPD Revalidatietraject Maasstad Ziekenhuis i.s.m. Laurens Intermezzo

De behandeling van COPD Afdeling Longgeneeskunde

Gebruik van Thuismeten-app bij COPD