Eén op de tien mensen heeft galstenen, vaak zonder er last van te hebben.

Galstenen ontstaan in de galblaas of in het galkanaal. Ze kunnen bestaan uit cholesterol, kalk of bilirubine (afbraakproduct van rode bloedcellen). De stenen komen in verschillende groottes voor: van 1 millimeter tot wel meer dan 1 centimeter. Het is mogelijk dat er meerdere stenen tegelijk voorkomen.

Duidelijke oorzaken van galstenen zijn niet bekend, maar de volgende factoren hebben te maken met het ontstaan van galstenen.

• Abnormale samenstelling van de gal (bijvoorbeeld te veel cholesterol).
• Blokkering van de galuitstoot.
• Erfelijke factoren.
  Infectie.

Hoe ouder u bent hoe meer kans er is op galstenen. Kinderen hebben er bijna nooit last van. Galstenen die bestaan uit cholesterol komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Meestal veroorzaken galstenen geen klachten. Doen ze dat wel, dan noemen we dit galsteenziekte. Klachten die voorkomen zijn.

• Geelzucht.
• Pijn: meestal plotseling en heftig (koliekpijn).

Galstenen worden meestal opgespoord met een echografie.

Ook in het bloed is vaak te zien of een pijnaanval wordt veroorzaakt door een galsteen.

Galstenen worden altijd behandeld als ze klachten geven.

Er wordt meestal gekozen voor verwijdering van de galblaas, omdat het voorkomt dat er opnieuw galstenen kunnen ontstaan. De galblaas kan verwijderd worden via een kijkoperatie of een buikoperatie.

De lever kan na de operatie op normale wijze gal blijven produceren. De gal wordt dan niet meer opgeslagen, maar direct via de galgangen naar de darm afgevoerd.

Soms is een operatie niet mogelijk of wenselijk. In dat geval wordt een behandeling uitgevoerd met een ERCP (Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie). Hierbij komt een flexibele camera via de mond in de galgang, waardoor de galstenen kunnen worden verwijderd.

Wanneer de galstenen zich in de galblaas bevinden, kunnen ze niet door een ERCP worden verwijderd. Dan is een galblaasoperatie de enige manier om er vanaf te komen.