• Na de overgang: ongewoon vaginaal bloedverlies of bruinige afscheiding.
• Voor de overgang: onregelmatig en overmatig bloedverlies tussen de menstruaties door.
• Plasklachten of bloedverlies bij het plassen.
• Moeheid, vermagering of buikpijn. Dit is zeldzaam. Vooral bij tumoren in een later stadium kunnen vrouwen hier last van hebben. 

Na de overgang kunt u toch weer last krijgen van vaginale bloedingen. Vrouwen denken dan wel eens dat ze weer ongesteld zijn. Maar bent u sinds 1 jaar (of langer) niet meer ongesteld geweest, dan is zo’n bloeding geen gewone menstruatie. Bij ongeveer 10% veroorzaakt baarmoederkanker dit bloedverlies. Baarmoederkanker komt vooral na de overgang voor. Daarom zorgt bloedverlies er vaak voor dat de tumor in een vroeg stadium wordt ontdekt.

Ongewoon vaginaal bloedverlies voor of na de overgang kan ook andere oorzaken hebben dan baarmoederkanker. Maar het is altijd een reden om naar uw huisarts te gaan.

Een belangrijke risicofactor lijkt de verstoring van het samenspel tussen de verschillende hormonen die invloed uitoefenen op het baarmoederslijmvlies. Hierbij kunt u denken aan:

• Vrouwen zonder of met weinig kinderen.
• Vrouwen bij wie de overgang laat begint.
• Vrouwen die langdurig oestrogenen gebruiken (oestrogenen worden bijvoorbeeld gebruikt bij overgangsklachten).
• Borstkankerpatiënten die al een aantal jaren tamoxifen gebruiken (dit is een belangrijk medicijn bij de behandeling van borstkanker, de goede behandelresultaten van tamoxifen wegen op tegen het kleine extra risico op baarmoederkanker).
• Vrouwen die een bepaalde zeldzame tumor van de eierstokken hebben die oestrogeen produceert.
• Vrouwen met overgewicht (waarschijnlijk komt dat doordat in het vetweefsel meer oestrogene stoffen worden aangemaakt).

Sommige behandelingen van kanker hebben een nadelige invloed op de vruchtbaarheid. Het is raadzaam om voorafgaand aan de behandeling van kanker met uw specialist te bespreken wat de verwachtingen en kansen zijn dat in uw geval uw vruchtbaarheid gespaard blijft. De ernst van de schade die een behandeling van kanker aan de vruchtbaarheid kan veroorzaken hangt onder andere af van:

• uw leeftijd.
• soort en dosis chemotherapie.
• plaats van bestraling.
• uw vruchtbaarheid voorafgaand aan de behandeling.

Hieronder worden per behandeling van kanker de gevolgen voor de vruchtbaarheid besproken. Houdt u er rekening mee dat vaak een combinatie van verschillende behandelingen nodig is, voor een zo groot mogelijk effect.

1. Operatie
   Een operatie waarbij de eierstokken of de baarmoeder verwijderd worden is van grote invloed op de vruchtbaarheid.
2. Bestraling
   Bestraling kan van invloed zijn op de vruchtbaarheid als de voortplantingsorganen (eierstokken en baarmoeder) in het gebied liggen dat bestraald wordt. Dit is het geval bij alle straling in het onderbuik gebied.
3. Chemotherapie
   Chemotherapie is een behandeling met medicijnen (cytostatica) die de celdeling remmen of cellen doden.
   
   Chemotherapie werkt door het hele lichaam, waardoor de schadelijke stoffen ook terecht komen in de eierstokken. De schade die ze daar aanrichten, kan leiden tot tijdelijke of definitieve onderbreking van de menstruele cyclus. Ook wanneer de normale menstruele cyclus na de chemotherapie doorgaat, bestaat de kans dat u vervroegd in de overgang komt en dus onvruchtbaar wordt. De internist-oncoloog bespreekt met u welke gevolgen de chemotherapie heeft voor uw vruchtbaarheid.
   
   Bij uw casemanager kunt u de folder: ‘Vruchtbaarheid en kanker’ van de NNF krijgen, of zie www.nnf-info.nl.

De meeste vrouwen met baarmoederkanker moeten een baarmoederverwijdering ondergaan en worden daardoor onvruchtbaar. Er zijn echter mogelijkheden om bij sommige milde vormen van baarmoederkanker de baarmoeder te behouden. De kans op behoud van vruchtbaarheid is afhankelijk van uw leeftijd en of u in aanmerking komt voor baarmoeder sparende behandeling. Het is dus verstandig om voordat u de kankerbehandeling begint met uw specialist te bespreken wat de gevolgen zijn voor de vruchtbaarheid.

Het is belangrijk te weten dat het sparen van de vruchtbaarheid niet voor iedereen mogelijk is. Het is raadzaam dit goed te overleggen met uw specialist.