4. Diagnose

(verdenking) Huidkanker

Nadat de specialist de verdachte plek op de huid heeft verwijderd, doet de patholoog onderzoek of de tumor goedaardig of kwaadaardig is.

Wat is (huid)kanker

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende ziekten. Al deze verschillende soorten kanker hebben één gemeenschappelijk kenmerk: een ongeremde deling van lichaamscellen. Hierdoor ontstaat er een gezwel of tumor. Huidkanker is een veel voorkomende ziekte. Elk jaar treft het circa 16.000 patiënten in Nederland.

Goed- en kwaadaardige gezwellen

Er zijn goedaardige en kwaadaardige gezwellen of tumoren. Tumor is een ander woord voor gezwel. Een kwaadaardige tumor kan omliggende weefsels en organen opzij drukken, kan er in groeien en uitzaaien.

Huidkanker is niet altijd kwaadaardig. Het zogenoemde basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom van de huid zijn goedaardig. Wanneer de tumor goedaardig, is de behandeling na het wegsnijden afgerond. Wanneer de huidtumor kwaadaardig is spreken we van een melanoom. Deze vorm van huidkanker kan uitzaaien naar de lymfeklieren en moet daarom verder behandeld worden. Het traject dat vanaf dit punt beschreven wordt geldt voor patiënten bij wie de diagnose melanoom is gesteld.

Oncologie - Goedaardig gezwel.jpg

Goedaardig gezwel. De gevormde cellen dringen geen omliggend weefsel binnen.

Oncologie - Kwaadaardig gezwel.jpg

Kwaadaardig gezwel. De cellen dringen wel omliggend weefsel binnen.

Melanoom en stadiumindeling

Om te kunnen bepalen welke behandeling(en) de specialist u voorstelt, moet hij of zij weten uit welke soort kankercellen de tumor is ontstaan, hoe kwaadaardig deze zijn en wat het stadium van de ziekte is. Onder het stadium verstaat men de mate waarin de ziekte zich in het lichaam heeft uitgebreid. De specialist stelt het stadium van de ziekte vast door onderzoek te doen naar:

De plaats en de grootte van de tumor.
De mate van doorgroei in het omringende weefsel.
De aanwezigheid van uitzaaiingen in de lymfeklieren en/of organen elders in het lichaam.

Bij een melanoom wordt de tumor ingedeeld in één van de vijf stadia:

Stadium 0	De tumor zit alleen in de buitenste laag van de huid (epidermis). Hij is niet doorgegroeid naar de binnenste laag van de huid (dermis). In de lymfeklieren zitten geen kankercellen.
Stadium I	Stadium I is ingedeeld in stadium IA en IB. Dit is afhankelijk van de combinatie van dikte, zweervorming en celdeling: Stadium IA de tumordikte is minder dan 1 mm zonder zweervorming en zonder celdelingen in de binnenste laag van de huid (dermis). Stadium IB de tumordikte is minder dan 1 mm met zweervorming of met 1 of meerdere celdelingen in de binnenste laag van de huid (dermis); de tumordikte is 1 tot 2 mm zonder zweervorming. In de lymfeklieren zitten geen kankercellen.
Stadium II	Stadium II is ingedeeld in stadium IIA, IIB en IIC. Dit is afhankelijk van de combinatie van dikte en zweervorming: Stadium IIA de tumordikte is 1 tot 2 mm met zweervorming; de tumordikte is 2 tot 4 mm zonder zweervorming. Stadium IIB de tumordikte is 2 tot 4 mm met zweervorming; de tumordikte is meer dan 4 mm zonder zweervorming. Stadium IIC de tumordikte is meer dan 4 mm met zweervorming. De lymfeklieren bevatten geen kankercellen.
Stadium III	Stadium III is ingedeeld in stadium IIIA, IIIB en IIIC. Dit is afhankelijk van de plaats, het aantal en de omvang van de uitzaaiingen.
Stadium IV	Bij stadium IV is de tumor uitgezaaid: voorbij de regionale lymfeklieren naar een deel/delen van de huid of naar andere lymfeklieren; of naar andere organen zoals de lever, longen of de hersenen.