Borstkanker

Borstkanker

In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 12.000 mensen borstkanker vastgesteld. In ons land heeft een vrouw een kans van 1 op 8 om ooit in haar hele leven borstkanker te krijgen. Daarmee is het de meest voorkomende soort kanker bij vrouwen.

Borstkanker komt het meest voor bij vrouwen van 50 tot 75 jaar. Ondanks veel onderzoek zijn er nog steeds geen duidelijke oorzaken van borstkanker bekend.

Mogelijke onderzoeken bij Borstkanker

Mogelijke behandelingen bij Borstkanker

Betrokken afdelingen en vakgroepen


De meest voorkomende klacht bij borstkanker is het 'knobbeltje'. Maar het kan ook andere klachten geven, bijvoorbeeld:

  • Vocht uit tepel (tepeluitvloed).
  • Veranderingen in de tepel zoals roodheid of schilfertjes.
  • Een sinds kort ingetrokken tepel.

Om borstkanker vroegtijdig te ontdekken, krijgen vrouwen tussen de 50 en 75 jaar iedere 2 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek.

Heeft u last van bovenstaande klachten, neemt u dan contact op met uw huisarts. 

Om u niet lang in onzekerheid te laten zitten streeft ons mamma-team ernaar om onderstaande onderzoeken op het eerste polikliniekbezoek plaats te laten vinden en als het mogelijk is, de uitslag te geven.

  • Lichamelijk onderzoek en anamnese
  • Mammografie
  • Echografie (borsten en oksels)
  • Cytologische punctie

Afhankelijk van uw situatie wordt samen met u besproken welke onderstaande aanvullende onderzoeken nog nodig zijn.

  • MRI-onderzoek van de borsten
  • Histologische biopsie
  • PET-CT-scan
  • X-Thorax, een longfoto
  • Botscan

De borsten

De borsten zijn als volgt opgebouwd:

Opbouw van de borst

Bij borstkanker is het niet zoals bij longkanker, waarbij één oorzaak (roken) 90% van de tumoren verklaart. Bij borstkanker spelen vele risicofactoren een rol. Wel is bekend dat borstkanker vooral voorkomt bij vrouwen van 50 jaar en ouder in de rijke westerse landen.

Ook is duidelijk dat de vrouwelijke geslachtshormonen, met name oestrogenen, een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van borstkanker. Verschillende factoren hebben invloed op de hormoonhuishouding, waaronder de erfelijke aanleg en allerlei leefgewoonten.

Maar er zijn ook risicofactoren die niets met de geslachtshormonen te maken hebben.

Zie voor verder informatie ook op: www.kwf.nl

Circa 5 tot 10% van alle vrouwen met borstkanker heeft de ziekte gekregen door een erfelijke aanleg. Bij erfelijke aanleg wordt borstkanker vaker relatief jong, voor het 50e jaar, vastgesteld. Meestal zijn er verschillende directe bloedverwanten (moeder, zussen) in verschillende generaties die borstkanker hebben (gehad).

Ook het vóórkomen van zowel borstkanker als eierstokkanker in één familie of bij één persoon kan verband houden met erfelijkheid. Dit komt onder andere voor bij families met een ‘BRCA1-mutatie’ of ‘BRCA2-mutatie’. Deze mutaties verklaren ongeveer 2 tot 3% van de borstkankers. Bij vrouwen die een van beide mutaties dragen is het risico op borst- en eierstokkanker sterk verhoogd. De risicofactoren die bij andere vrouwen een rol spelen, lijken daarnaast ook van invloed.

Wanneer het vermoeden bestaat dat in uw familie sprake is van een erfelijke aanleg voor borstkanker, verwijst uw behandelend specialist u naar de afdeling Klinische Genetica van het Erasmus MC.

Wat is kanker?

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende ziekten. Al deze verschillende soorten kanker hebben één gemeenschappelijk kenmerk: een ongeremde deling van lichaamscellen. Hierdoor ontstaat er een gezwel of tumor.

Goed- en kwaadaardig

Er zijn goedaardig en kwaadaardige gezwellen of tumoren. Alleen bij kwaadaardige gezwellen of tumoren is er sprake van kanker. Tumor is een ander woord voor gezwel. Een kwaadaardige tumor kan omliggende weefsels en organen opzij drukken, kan er groeien en uitzaaien.

goedaardig gezwel

Goedaardig gezwel. De gevormde cellen dringen geen omliggend weefsel binnen.

kwaadaardig gezwel

Kwaadaardig gezwel. De cellen dringen wel omliggend weefsel binnen.

Uitzaaiingen 

Van een kwaadaardige tumor kunnen cellen losraken. Die kankercellen kunnen via het bloed en/of lymfe op andere plaatsen in het lichaam terechtkomen en ook daar uitgroeien tot gezwellen. Dit zijn uitzaaiingen (metastasen). Indien er alleen sprake is van aantasting van de lymfeklieren in de oksel, wordt dat beschouwd als lokale- en niet als uitgezaaide ziekte.

Om te kunnen bepalen welke behandeling(en) de specialist u voorstelt, moet hij of zij weten uit welke soort kankercellen de tumor is ontstaan, hoe kwaadaardig deze zijn en wat het stadium van de ziekte is. Onder het stadium verstaat men de mate waarin de ziekte zich in het lichaam heeft uitgebreid. De specialist stelt het stadium van de ziekte vast door onderzoek te doen naar:

  • De plaats en de grootte van de tumor.
  • De mate van doorgroei in het omringende weefsel.
  • De aanwezigheid van uitzaaiingen in de lymfeklieren en/of organen elders in het lichaam.

De klinisch patholoog bekijkt al deze kenmerken in het weefsel wat na de operatie is verkregen. Deze stadiumindeling is belangrijk voor een inschatting van de prognose en het bepalen van de nabehandeling.

Om een helder beeld te krijgen van een tumor en van het stadium van de kanker, gebruikt de klinisch patholoog het TNM-schema. De T staat voor de grootte van de tumor, de N voor de (eventuele) mate waarin de lymfeklieren zijn aangetast. De M geeft aan of er uitzaaiingen zijn en zo ja, waar deze zich bevinden.

Zie voor de uitgebreide beschrijving van dit schema: www.borstkanker.nl

Bij borstkanker onderscheidt men vier stadia. Stadium 1 is het vroegste stadium en stadium IV is het meest gevorderd.

Stadium IEen tumor kleiner dan twee centimeter zonder uitzaaiingen naar de lymfeklieren in de oksel.
Stadium IIEen tumor tussen de twee en vijf centimeter groot, met eventueel uitzaaiingen naar de lymfeklieren in de oksel, maar verder geen uitzaaiingen.
Stadium IIIEen tumor groter dan vijf centimeter, met eventueel uitzaaiingen naar de lymfeklieren in de oksel. De tumor valt ook onder dit stadium als hij kleiner is, maar door de huid naar buiten komt of als hij vastzit aan de borstwand. In beide gevallen is de kans groot dat er ook uitzaaiingen elders in het lichaam zijn.
Stadium IV Een tumor met aangetoonde uitzaaiingen naar andere plekken in het lichaam.

Borstcentrum ZuidHollandZuid

Patiënten met (verdenking op) borstkanker worden behandeld in samenwerkingsverband Borstcentrum ZuidHollandZuid.

Het centrum is een initiatief van Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis in Dirksland, het Ikazia Ziekenhuis en Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam en het Spijkenisse Medisch Centrum in Spijkenisse. Meer dan 80 medisch specialisten, paramedici (zoals fysiotherapeuten en diëtisten) en verpleegkundigen werken hierin intensief samen.

Meer informatie vindt u op de website van Borstcentrum ZuidHollandZuid.

Samen beslissen en uitkomstgerichte zorg voor borstkankerpatiënten

Als u of uw naasten de diagnose borstkanker krijgt, komt er veel op u af.

Om u op een overzichtelijke manier van uitkomstinformatie te voorzien, hebben de Santeon ziekenhuizen een patiëntgerichte infographic voor borstkanker ontwikkeld. Het bekijken ervan helpt u om u een duidelijk beeld te vormen over wat u kunt verwachten van de behandeling. Hierdoor weet u beter wat de mogelijkheden zijn, wat samen beslissen mogelijk maakt.

Bekijk hier de infographic op de Santeon website.

Een aantal patiënten stelt contact met medepatiënten op prijs. Het uitwisselen van ervaringen en het delen van gevoelens met iemand in een vergelijkbare situatie kunnen helpen de moeilijke periode door te komen. Lotgenoten hebben vaak aan een half woord genoeg om elkaar te begrijpen. Daarnaast kan het krijgen van praktische informatie belangrijke steun geven. Maar anderen vinden contact met medepatiënten te confronterend of hebben er geen behoefte aan.

Contact met lotgenoten kan op verschillende manieren plaatsvinden, namelijk in de kennissen- of vriendenkring, op de polikliniek van het ziekenhuis, via internet op een forum. Maar het kan ook via een patiëntenorganisatie. Voor vrouwen die borstkanker hebben (gehad) is dat de borstkankervereniging, Pink Ribbon of bijvoorbeeld Amazones. Over het hele land verspreid zijn vrouwen, allen zelf (ex-) patiënte, bereikbaar voor telefonisch contact. Wie behoefte heeft aan contact of verdere informatie wenst, kan bellen of schrijven naar:

U kunt ook informeren of er bijeenkomsten of gespreksgroepen bij u in de buurt worden georganiseerd.

Meer weten?